7،6، 8و10ثور محمد موسی زکی
7ثور- روزسقوط نظام جمهوری سردار محمد داوود و روی کارآمدن رژیم کمونیستی در کشور 7ثوراست، کودتای هفتم ثور سال ۱۳۵۷ ش که پایان خونینی برای جمهوری محمد داوود بود، تحول بزرگی را در تاریخ کشور رقم زد. تراژدي هفتم ثور، سرآغاز نكبت بار حاكميت ستم و الحاد و بستر و زمينهی اشغال نظامي كشور اسلامي افغانستان و به بند كشيدن و به شهادت رساندن و آواره نمودن ميليون ها انسان اين سرزمين است.
عبرتآموزي از تاريخ، و حماسه های دینی و ملی گذشته و پند گرفتن از حوادث و وقايع تاریخي، به معناي تقويت نقاط مثبت و سازنده عملكرد پيشينيان و دوري جستن از عملكرد منفي و مخرّب آنان، از مسلمات ارزش گذاری به حافظه ی تاریخی و فلسفهي تاريخی عبرت آفرین است.
كودتاي ننگين دو حزب خود فروخته ی خلق و پرچم در 7 ثور 1357ش و اشغال نظامي افغانستان توسط ارتش شوروي سابق و پيامدهاي نكبت بار آن براي هميشه ی تاريخ در خاطره ی ملت ما محكوم است.
8 ثور- پس از چهارده سال مبارزه، جان بازی و فداکاری و نثار میلیون ها شهید، معلول و قبول مهاجرت مردم مسلمان افغانستان، دولت کمونیستی در برابر اراده مردم افغانستان در هم شکست و مجاهدین در هشتم ثور 1371 ش، وارد کابل پایتخت کشور شدند.
نهادينه شدن روحيه جهادي و وحدت اسلامي و ملي حول محور قرآن كريم و دستورات الهي از عوامل مهم پيروزي مجاهدان مسلمان افغانستان به حساب مي آيد. اما طعم شيرين این پيروزي ديري نپایيد و خيلي زود در اثر عواملي به جنگ هاي تلخ و خانمان سوز داخلي تبديل گرديد.
براساس یک مدیریت درست فردی و یا جمعی، می توان بزرگترین چالش ها را به فرصت های بهینه برای جامعه تبدیل نمود ولی در صورت فقدان مدیریت دلسوزانه و عقلانی، بهترین فرصت ها تبدیل به شکست و بلکه فاجعه می شود که نمونه ی عینی آن را درسال 1371ش پس از پیروزی مجاهدان در شمال و کابل دیدیم.
بی برنامگی جریان های جهادی، دست اندازی های بیگانگان و بقایای رژیم کمونیستی را از عوامل اصلی ناکامی مجاهدین در امر تشکیل دولت مقتدر می توان برشمرد.
6ثور- در بهار 1358 ش، که در بسیارى از نقاط کشور قیام علیه دولت مارکسیستى آغازگردیده بود،شهیدحجت الاسلام والمسلمین محمداسحاق آخوند (ره) نیزحوزه علمیه ی سوزمه قلعه را برای همراهی باقیام تعطیل نمود،در ادامه ی این حرکت نیروهاى مجاهد سوزمه قلعه جاده ی عمومى سوزمه قلعه را بر قوای کمونیست مسدود کردند وبیرق سفید را به علامت بیرق جنگجویان عصر پیغمبر(ص) ومخالفت بابیرق سرخ دولت کمونیستی روى حسینیه ی شهید آخوند(ره) برافراشتند.
در6 ثور1358ش قیام مردم مسلمان سوزمه قلعه عمومىت یافت و دهها نفر از نظامیان مسلح دولت مارکسیستى براى سرکوب قیام وارد محدوده سوزمه قلعه شده، به پیش روى خود ادامه دادند؛ مردم که خود را براى جهاد آماده کرده بودند،درحالی که شهید آخوند شمشیر به کف درجلوی آن ها حرکت می کرد ،در سه راهی "آسیاب هندو" به مقابله بادشمن پرداختند ؛دراین مصاف نیروهای دولتى در مقابل ایمان نیروهاى مردمى شکست خوردند و به هر طرف متواری شدند وبخشى ازآنان به محاصره ی مجاهدین در آمدند.
شهیدآخوند در حالىکه زیر آتش شدید دشمن حرکت مىکرد، با نعره ی اللَّه اکبر، مقاوم و استوار به راه خود ادامه داد. شجاعت ایشان چنان هراس و وحشتى در دل نظامیان دولتى ایجاد کرد که تاب ماندن را از دست دادند و به چند سو فرار کردند. درنتیجه نیروهاى مردمى همه مواضع دشمن را به تصرف خود در آوردند. در این کارزار شهید میرزاحسین رحیمی (اولین شهید قیام سوزمه قلعه)که با همرزمانش به تعقیب نیروهاى دولتى پرداخته بود، هدف گلوله ی دشمن قرارگرفت و بر اثر جراحات وارده به فیض عظیم شهادت نایل گردید.
10ثور - نیروهاى مجاهد سوزمه قلعه پس ازپیروزی برنظامیان دولتی در6 ثور، براى جلوگیرى از تهاجم احتمالى قواى دولتی، در ناحیه ی حدبخش مستقر شدند، همان طور که پیش بینی می شد، در 8ثور دومین رویا رویى نظامى با دشمن در این منطقه رخ داد.
استاد شهیدحجت الاسلام والمسلمین شیخ محمداسحاق آخوند (ره) دراین رویارویی، مردم سوزمه قلعه ومجاهدان اطراف آن را به مقاومت و پایدارى در برابر دشمن فراخواند وخود درصحنه رزم حضور یافت .در روز سوم جنگ که تانک هاى دولتى خط دفاعى مبارزان را شکست، خبر پراکنده شدن نیروهاى مجاهد به شهید آخوند رسید، افرادى که در کنار ایشان بودند، از او خواهش کردند که براى حفظ جان خود، منطقه را ترک نماید، اما استاد این پیشنهاد را رد کرد ،این عالم ربانى نه تنها ترسى به دل راه نداد، بلکه با اراده ى قوى و توکل به خداوند متعال، راه شهادت را برگزید و به سمت کوه چغت حرکت کرد. موقعى که شهید آخوند به قسمت بالاى کوه رسید، پیشروى نیروهاى پیاده دشمن به سمت چغت آغاز شده بود. نظامیان دولتى با دیدن شهیدآخوند، ایشان را زیر رگبار خود قرار دادند که در نتیجه استاد از ناحیه دست مجروح ودرحسینیه (پایگاه تبلیغی ) خودخلعت زیبایی شهادت را به تن پوشید.
متعاقب این حادثه نظامیان دولت کمونیستی وملیشیای وابسته کل سوزمه قلعه را اشغال کردند و بعضی محله ها همچون قشلاق کهنه وسرتپه را آتش زدند واین دومحل را بامحله ی "گاودارها "تاراج کردند.درجریان اشغال منطقه، مردم آواره ی مناطق همجوارشدندو عده ی ازرزمندگان جان برکف ازجمله شهیدحجت الاسلام والمسلمین شیخ محمداسحاق آخوند (ره) و همچنین جمعی از مردم بی گناه وبی سلاح که درجنگ حضور نداشتند، به درجه رفیعه ی شهادت نایل گردیدند.
ضمن گرامیداشت یاد وخاطره ی خونین این سبکبالان عاشق، با اسامی آنان در ذیل اشاره می کنیم:
شهیدحجت الاسلام والمسلمین شیخ محمداسحاق آخوند ، شهید ملا عبدالرحیم فرزند عبدالقیوم، شهید محمدعیسى فرزند محمدعلى، شهید غوثمحمد فرزند بورى، شهید غلام على معروف به کفش على فرزند على حسین، شهید غلام سخى فرزند غلام حسین، شهید غلام على فرزند محمدحسن، شهید رمضان فرزند خداداد کربلایى، شهید عبدالرشید فرزند محمدحسن کربلایی،شهید غلام على بابه فرزند میرزاعلى،شهید زرغون عبدالهى،شهید سید مصطفىلنگرى،شهید حسین فرزند عزیزمحمد وشهید بازمحمد قریه دار .